Normaal maatschappelijk risico terughoudend toepassen bij directe planschade

Inleiding

In een kwestie die leidde tot de uitspraak van de Afdeling van 17 mei 2017 (ECLI:NL:RVS:2017:1293, zie deze link voor de uitspraak) ging het over het toepassen van een drempel van 5% van de waarde van de betreffende onroerende als normaal maatschappelijk risico bij directe planschade. De Afdeling oordeelde dat die drempel te fors was. Voor planschade als gevolg van een planologische wijziging van bijvoorbeeld een naastgelegen perceel - de indirecte planschade - is in artikel 6.2, tweede lid, Wro is een forfaitaire drempel van 2% opgenomen. Voor directe planschade ontbreekt die wettelijke drempel.

Het geschil

Door het “wegbestemmen” van een detailhandelsbestemming heeft een eigenaresse van een winkelcentrum directe planschade geleden. Het college van burgemeesters en wethouders oordeelde dat de planschade die als gevolg daarvan wordt geleden € 500.000,00 bedraagt. Het normaal maatschappelijk risico heeft het college gesteld op 5% van de waarde van het winkelcentrum. Omdat de waarde van het winkelcentrum voor de planwijziging € 8.000.000,00 bedroeg, dient de eigenaar € 400.000,00 (5% van € 8.000.000,00) zelf te dragen. De planschade die voor tegemoetkoming in aanmerking komt, komt daarmee uit op € 100.000,00.

Beoordeling van het geschil

Ten aanzien van de hoogte van het percentage overweegt het college dat een wijziging van de planologische mogelijkheden in lijn der verwachting lag, vanwege de slechtere marktomstandigheden voor de verhuur van winkelruimtes in de periode 2006 - 2012.

De Afdeling oordeelt dat deze door het college gestelde maatschappelijke ontwikkeling te algemeen is gesteld. De Afdeling oordeelt daarbij dat de voor het winkelcentrum negatieve maatschappelijke ontwikkelingen zich niet verhouden tot de aftrek van 5%. De Afdeling vervolgt in r.o. 9.2 met: "Deze aftrek is namelijk betrekkelijk hoog voor een geval van directe planschade, zoals hier aan de orde, mede gelet op de omstandigheid dat de wetgever voor directe planschade geen forfaitaire drempel heeft gesteld."

Gezien deze overweging lijkt de Afdeling te oordelen dat bij directe planschade het normaal maatschappelijk risico terughoudend moet worden toegepast.

Voor meer informatie of vragen over dit onderwerp, kunt u contact met Kees van Helvoirt opnemen.